VIÊM BỜ MI DO DEMODEX
Ở Việt Nam viêm bờ mi do Demodex là căn bệnh thường gặp, bệnh thường bệnh có biểu hiện qua các triệu chứng khó chịu như kích ứng mắt và mi mắt, cảm giác cộm, nóng rát, ngứa, đỏ mắt, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, hay mỏi mắt khi nhìn tập trung lâu và nhiều khi ảnh hưởng đến chất lượng thị lực của người bệnh, bệnh hay tái phát. Điều trị viêm bờ mi do Demodex đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt về vệ sinh cá nhân, chăm sóc tại chỗ, toàn thân, các biện pháp sử dụng các thuốc khác nhau và điều trị các triệu chứng phối hợp cũng như sự kiên trì của thầy thuốc và bệnh nhân.
Demodex là loại vi ký sinh trùng thuộc ngành chân đốt và họ ve mạt và là loại ký sinh trùng gây bệnh thường gặp ở người. Demodex khi ở môi trường ẩm có thể tồn tại 3 tuần, nếu điều kiện khô chết sau 36 tiếng. Demodex có vòng đời 3-4 tuần, ăn chất nhờn, tế bào biểu mô, huyết tương, đẻ trứng và lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua khăn, chăn, ga, gối, đệm.
Có hai loài Demodex thường gây bệnh viêm bờ mi: Demodex folliculorum hay ở nang lông mi còn Demodex brevis ở sâu ở trong ống của tuyến bã phụ thuộc lông mi hoặc ở trong tuyến Meibomius.
Demodex folliculorum cư trú ở nang lông gây viêm, phá hủy nang lông và là vector truyền các kháng nguyên khác và cả vi khuẩn, nấm
Triệu chứng lâm sàng của viêm bờ mi do Demodex:
– Triệu chứng cơ năng:
Bệnh nhân thấy kích thích khó chịu trong mắt, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, cảm giác cộm khi chớp mắt, bỏng rát, khó mở mắt, ngứa ở mi mắt, mỏi mắt, thị lực dao động do khô mắt thứ phát hoặc mất bền vững phim nước mắt.
– Triệu chứng thực thể:
+ Cương tụ mi: Bờ mi đỏ, xung huyết từng vùng hay toàn bộ.
+ Gầu hình trụ ở chân lông mi là dấu hiệu chỉ điểm.
+ Rối loạn lông mi: Rụng lông mi, nang lông mi, lông mi mọc sai vị trí, lông quặm, lông xiêu.
+ Rối loạn chức năng tuyến Meibomius.
+ Các biến chứng: Chắp, lẹo hoặc có thể gây ra tổn thương biểu mô giác mạc gây xói mòn biểu mô có dạng chấm, có thể loét giác mạc, hình thành màng máu trong trường hợp lâu dài nghiêm trọng.
+ Khô mắt: Do thiếu lớp Lipid, việc đánh giá khô mắt dựa vào các triệu chứng cơ năng do tổn thương bề mặt nhãn cầu và khô mắt.
Cận lâm sàng:
Chẩn đoán viêm bờ mi do Demodex bờ mi chủ yếu dựa vào xét nghiệm.
Điều trị viêm bờ mi do Demodex
– Vệ sinh mi: Rất quan trọng, có thể kết hợp chườm ấm.
– Kháng sinh: Toàn thân, tại chỗ.
– Chống viêm: Hạn chế, dùng liều thấp nhất có thể.
– Điều trị phối hợp: Nước mắt nhân tạo và các chất bôi trơn để làm giảm các triệu chứng rát bỏng, cộm và khô thứ phát.
Các biện pháp phòng bệnh viêm bờ mi do Demodex:
– Giữ sạch vùng mắt bằng chườm ấm và vệ sinh mi hàng ngày.
– Cần phòng tránh các nguy cơ nhiễm Demodex.
– Điều trị các bệnh da như trứng cá đỏ.
– Tránh môi trường khói, bụi.
– Tránh dụi mắt ngay cả khi tay sạch.
– Cần đi khám ít mắt nhất 1 lần/năm.
– Dù không có triệu chứng cơ năng, khám mắt, xét nghiệm định kỳ giúp phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
